Cüzzamla Savaş Derneği Tarihçesi

1976

Cüzzamla Savaş Derneği Kuruldu.

  • Cüzzamla Savaş Derneği'nin ilk Yönetim Kurulu 25.01.2976'da 23. Dünya Cüzzam Günü'nde göreve başlamıştır.
  • Unkapanı Filyokuşu'nda bulunan Verem Savaş Dispanseri Binası, dernek adına kiralanıp onarılarak, Dispanser ve Dernek Merkezi olarak kullanılmaya başlanmıştır.

1976

1977

Bize Yardım Eder Misiniz?

  • Ocak ayında 24. Dünya Cüzzam Günü Toplantısı düzenlenir.
  • Yapılan çalışmaların topluma duyurulması için cüzzamın bulaşmadığını vurgulayan ve derneğe katkı talep eden 28.000 adet sticker yaptırılır.
  • Sağlık Bakanlığı, Cüzzamla Savaş Derneği ve İÜ Tıp Fakültesi Lepra Araştırma Merkezi üçlü protokolu ile çalışmaya başlamıştır. Hastane binasının temeli atılmış, hastalara maddi destek, hastane arsasına bekçi lojmanı, dispansere mikroskop, tedavi için gelen hastalara yol ücreti, protez yapımı ve tedavide kullanılan "Lampren" adlı ilacın gümrük harcının ödenmesine başlanmıştır.

1978

  • Hastaneye başvuran ve kaydı İstanbul'da olan hastaların kayıtları ve bilgileri dispansere devredilir. Hastalara yazı yazılarak kontrol için çağrılı. Hastalar için kayıt ve izleme formlara bastırılır.
  • Dernek Genel Sekreteri Dr. Türkan Saylan Elazığ Lepra Hastanesi'ne giderek inceleme yapar.
  • Derneğin kamu yararına bir dernek olabilmesi için yasal işlemler başlatılmıştır.
  • Açılan amblem yarışması sonuçlanır. Bugünkü dernek amblemi belirlenir.
  • Türkan Saylan başkanlığında kurulan 5 kişilik ekip Malatya'ya giderek birkaç köyde örnek tarama çalışması yapar.

1978

1979

  • İlk kez 22-26 Ocak 1979 tarihleri arasında “Cüzzam Haftası” düzenlenir.
  • Kars’ta bir tarama yapılması için hazırlık çalışmaları başlatılır. Kars Sağlık Müdürlüğü ile görüşmeler yapılır.
  • Türkan Saylan Niğde’ye hasta kontrolüne gider. Dr. Molesworth gelir ve Türkan Saylan ile birlikte Ankara, İzmir ve Elazığ’da incelemeler yapar.
  • Kasım ayında Bakırköy’deki inşaatların eksikleri tamamlanır. Ay sonunda 10 gün süreyle doğudan gelen 10 hekim ve sağlık memuruna masrafları dernekçe karşılanmak üzere İstanbul’da bir lepra semineri düzenlenir.

1980

  • I. Ulusal Lepra Semineri 9-11 Nisan 1980 tarihleri arasında Diş Hekimliği Fakültesi Konferans Salonu’nda yapılır.
  • Hastaneye atanmış olan hemşireler Yurdusev Alankaya ve Ayşe Yüksel derneğe üye olarak kabul edilirler.
  • Cüzzamla Savaş Derneği’nin yayın organı Merhaba Yaşamak’ın ilk sayısı basılır.
  • Genel Sekreter Türkan Saylan seminer ve konferans vermek üzere Van’a gider. nbul’da bir lepra semineri düzenlenir.

1980

1981

  • 18-19 Ocak 1981 tarihlerinde Dr. Türkan Saylan, Dr. Seval Öziş, Dt. Ahmet Yüzüak ve eşi Naciye Yüzüak’tan oluşan bir ekip önce Elazığ’a oradan da bir TV çekimi için Diyarbakır’a giderler.
  • 05.02.1981’de derneğin olağan Genel Kurulu yapılır.
  • Lepra taramalarında kullanılmak üzere bir klavuz el kitabı hazırlanır.
  • Yük. Hem. Ayşe Yüksel Ethiopia’daki ALERT adlı lepra merkezine lepra kursu için gider.
  • Prof. Dr. Türkan Saylan, Dr. Sevil Öziş, Dr. Cem Mat ve Lab. Tek. Sabiha Mıhlıoğlu’ndan oluşan bir ekip yatan hastaların kontrolü için Elazığ’a giderler.

1982

  • Yük. Hem. Ayşe Yüksel ALERT’deki eğitimini tamamlayıp hastaneye geri döner.
  • Dr. Laing Dünya Sağlık örgütü tarafından Elazığ Sağlık Örgütü tarafından Elazığ Cüzzam Hastanesi’nde 6 ay çalışmak üzere görevlendirilir.
  • 12-23 Nisan 1982 tarihleri arasında Elazığ Cüzzam Hastanesi’nde bir seminer düzenlenir.
  • Sağlık Liseleri, hemşirelik okulları ve tıp fakülteleri öğrencileri arasında yapılan “Lepralı hastaların mediko-sosyal sorunları” konulu yazı yarışması düzenlenir.

1982

1983

  • Bu yıla Sağlık Bakanlığı nezdinde artık bağımsız bir özel dal hastanesi olarak girilir.
  • Prof. Dr. Türkan Saylan Van’a gider. Van ve Yöresi Kalkındırma Vakfı’yla birlikte bir çalışma başlatılır.
  • Dr. Mustafa Sütlaş Afyon’a lepra eğitimi ve hasta kontrolü için gider.
  • Elazığ’da Sağlık Müdür Yard. Dr. Yavuz Ceylan bir lepra semineri düzenler.
  • 15-22 Ağustos tarihleri arasında Prof. Dr. Türkan Saylan dernek yönetim kurulu üyesi Dr. Özden Mürtezaoğlu ile birlikte hasta kontrolü için Van, Ağrı ve Trabzon’a giderler.

1984

  • ILEP’e verilen bir projenin kabülü ile 4 farklı “genel kitle taraması” ve “hasta-temaslı kontak taraması” şeklinde bir alan çalışması planlandı.
  • Çalışmaların ilki 16-26 Haziran tarihleri arasında Van’ın Gevaş ilçesine bağlı Bahçesaray Nahiyesinde başlatıldı. 2 öğretim üyesi, 5 hekim, 3 hemşire ve 10 tıp fakültesi öğrencisiyle Bahçesaray Sağlık Ocağı görevlileri taramaya katıldılar. Bölgedeki 17 köy ve 49 mezraya gidilerek 6841 kişi lepra yönünden kontrol edildi. İkinci taramada 34 köy ve 13 mezra taranarak 9007 kişi lepra yönünden muayene edildi. Üçüncü alan çalışması Muğla ilinde kayıtlı 65 hastanın 54’ü ve bu hastaların 194 temaslısı kontrol edilerek 4 yeni hasta bulundu.

1984

1985

  • Hastanenin yeni binasının idare katı açılarak hizmete girmiştir.
  • Dispanserde dermatoloji polikliniği hizmetleri başlamıştır. 2159 hastaya ayakta teşhis ve tedavi hizmeti verilmiştir.
  • Alan çalışmaları bu yıl Van, Erzurum, Zonguldak ve Afyon illerinde gerçekleştirilmiştir. Genel kitle tarama çalışması için Gedikbulak ve Gevaş Sağlık Ocağı bölgesindeki üç köyle, Erciş İlçesine bağlı Pay ve Ünseli Sağlık Ocakları bölgesindeki köylere gidilmiştir.
  • İstanbul ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi stajyer hekimlerine yönelik olarak düzenli lepra seminerleri ve uygulama çalışmaları yapılmıştır.
  • Merhaba Yaşamak yeniden yayınlandı. 5000 adet basılan dergi 4000 sağlık ocağına postayla gönderildi.

1986

  • Türkiye’de kayda alınan tüm hastaların bilgileri Dr. Mustafa Sütlaş tarafından bilgisayar ortamına aktarılmıştır.
  • Kahramanmaraş, Zonguldak, Sivas, Malatya, Bursa, Van illerinde alan çalışmaları yapılmıştır. Toplamda 855 hastanın 439’unun kontrolü ve değerlendirilmesi yapılmıştır.
  • II. Ulusal Lepra Semineri İstanbul’da yapıldı.
  • Prof. Dr. Türkan Saylan, Lepracı Dr. Dhardmandra ile birlikte Uluslararası Gandhi Ödülü’nü aldı.

1986

1987

  • Hastane bünyesinde konfeksiyon atölyesi kurulmuştur.
  • Dispansere başvuran toplam 970 hastanın 217’si değişik nedenlerle hastaneye yaptırılmıştır. Ayrıca 1914 hastaya dermotoloji polikliniği hizmeti sunulmuştur.
  • Muğla, Bingöl, Adıyaman, Yozgat, Van, Bursa, Balıkesir illerinde kontrol ve tarama çalışmaları yapılarak hastalar değerlendirilmiştir.
  • Prof. Dr. Türkan Saylan tarafından pratisyenlere yönelik eğitim verilmiştir. Bingöl ve Yozgat’ta çalışan sağlık personellerine lepra eğitimi verilmiştir.
  • Berlin’de yapılan Dünya Dermatoloji Kongresine Prof. Dr. Türkan Saylan ve Dr. Mustafa Sütlaş katılarak çok ilaçla tedavi konusunda bildiri sunmuşlardır.

1988

  • Ortopedi atölyesi yenilendi, hastane içinde meyve bahçesi oluşturuldu.
  • Dispansere ayakta başvuran hasta sayısı 1016’dır. 194 hasta hastaneye yatırılarak tedavi edildi. 875 hastaya dermatoloji polikliniğinde hizmet verildi. 3309 çocuk taranarak kontrol edildi.
  • Yıl içinde Bilecik, Sivas, Kahramanmaraş, Kars, Erzurum, Ağrı, Van, Kütahya, Uşak, Eskişehir illerinde hasta ve kontak kontrollerinin yapıldığı alan çalışmaları sürdürüldü.
  • Cüzzam Haftası içinde Doğu Anadolu’daki 10 değişik ilden gelen 30’u aşkın hekim, sağlık memuru ve hemşireyle, İstanbul’dan pratisyen hekimlerin katıldığı bir lepra semineri düzenlendi. Seminerin son günü Bilecik’te bir alan çalışması uygulaması yapıldı.
  • Ülke içinde yapılan değişik bilimsel kongre ve toplantılarda çok sayıda bilimsel makale sunuldu.

1988

1989

  • Hastaneye röntgen ünitesi ve diş atölyesi kurularak hizmete geçti.
  • Dispansere yıl içinde 382 lepralı hastanın 1190 başvurusu oldu ve bunların 225’i yatırılarak tedavi edildi. Dermatoloji polikliniğinde 1958 hasta muayene edildi.
  • Alan çalışması 22 ilde sürdürüldü. Bu illerin 15’inde ilk kez alan çalışması yapıldı. Bu iller Manisa, Edirne, Çanakkale, Kayseri, Isparta, Antalya, Muş, Kırşehir, Nevşehir, Aksaray, Burdur, Denizli, Aydın, Konya ve Karaman’dır.
  • Cüzzam Haftası’nda İstanbul’daki sağlık ocağı hekimlerine bir seminer verildi. Hollanda’dan gelen WLEREC ekibi ayakkabı yapımıyla başka bir ekip de kukla yapımı ve kuklayla toplum eğitimi konularında birer kurs düzenledi.

1990

  • Kadın servisi yeni binaya nakledilerek, bu bölümde 10 yataklı bir cildiye servisi bakanlığın onayıyla açıldı.
  • Dispansere 327 lepralı hasta 1138 başvuru yapmış, 246’sı değişik nedenlerle yatırılmıştır.
  • Yıl içinde 24 ilde alan çalışması yapıldı. Daha önce kayıtlı bulunan 1555 hasta aranmış bunlardan 830’u ölüm, bölge dışına göç, mükerrer kayıt ve yanlış tanı olduğu için kayıttan düşürülmüştür. Yeni tanı konulan 41 hasta ise kayda alınmıştır.
  • Merhaba Yaşamak dergisi iki sayı olarak çıkarılmıştır, 5 adet uluslararası, 3 adet ulusal düzeyde bilimsel yayın yapılmıştır. Prof. Dr. Türkan Saylan Ocak ayında Almanya’da Münih Lepra Vakfı’nın toplantısına, Eylül’de Kahire’de yapılan lepra sempozyumuna katıldı.

1990

1991

  • Hastaneye yapılan ek binalarla kullanım alanı genişletilmiş ve asansör hizmete geçirilmiştir. Diş ve protez laboratuvarları kurulmuştur.
  • Dispansere 318 hasta 1172 başvuru yapmıştır. Bu hastalardan 254’ü değişik nedenlerden hastaneye yatırılmıştır. Dispanser ünitesince İstanbul’da yaşayan hastalara yönelik ev ziyaretleri çalışmasına başlanmıştır.
  • 28 ilde alan çalışmaları sürdürülmüştür. Kayıtta olan 843 hasta aranmıştır. Bu hastaların 681’i bulunmuş, kontrol ve muayeneleri yapılmıştır. Çalışmaların sonucunda 14 yeni hasta saptanmıştır.
  • Prof. Dr. Türkan Saylan İsviçre’ye giderek Ciba Geigy Leprosy Fund’a katılmıştır.
  • I. Uluslararası Lepra Semineri gerçekleştirilmiştir.
  • Merhaba Yaşamak yıl içinde bir kez çıkarılabilmiştir.

1992

  • Hastanenin eski atölye binasının bir bölümü Bakırköy Belediyesi tarafından onarılarak bir kreş ve önüne bir çocuk bahçesi yaptırılmıştır.
  • Dispanserde 351 lepralı hasta 1209 kez kontrol edilmiştir. Bu hastalardan 290’ı hastaneye yatırılarak tedavi edilmiştir.
  • 10 ilde alan çalışması yapılmıştır. 362’i hastanın 180’i kontrol edilmiştir. Dr. Reyhan Tayan tarafından sürdürülen cildiye polikliniğine başvuran 4550 hastadan 58’i yatırılarak tedavi edilmiştir.
  • Yıl içinde yapılan ulusal değişik toplantılarda leprayla ilgili sunumlar yapılmış ve değişik gruplara lepra eğtimleri verilmiştir.

1992

1993

  • Mevcut personel kadrosuyla rutin hastane hizmetleri sürdürülmüştür.
  • Dispansere 375 lepralı hasta toplam olarak 843 başvuru yapmış, 215 hastanın da yatırılarak tedavi ve bakımı sağlanmıştır. Cildiye polikliniğinde 3941 hasta muayene edilmiştir.
  • Alan çalışması 16 ilde sürdürülmüştür. Bu illerde kayıt altında bulanan toplam 481 hastanın 464’ü kontrol edilebilmiştir.
  • Bu yılki Etem Utku ödülü, hizmetlerinden dolayı Dr. Mustafa Sütlaş ve Y.Hem. Mücella Soydan’a verilmiştir.
  • ABD’nin Orlando şehrinde yapılan Dünya Lepra Kongresine kalabalık bir ekiple katılım sağlanmıştır.

1994

  • Yıl içinde dispansere 409 lepralı hasta toplam olarak 834 başvuru yapmışlardır. 218 hasta yaptırılarak tedavi edilmiştir. Cildiye polikliniğinde 4253 hasta muayene edilmiştir.
  • 19 ilde alan çalışması sürdürülmüştür. Bu illerde kayıt altında bulunan toplam 246 hastanın 241’i kontrol edilebilmiştir.

1994

1995

  • Dispansere yıl içinde 370 lepralı hasta toplam olarak 658 başvuru yapmıştır. 155 hastaya ise yatırılarak tedavi ve bakım sağlanmıştır.
  • Dr. Rezzan Er ve Dr. Reyhan Tayan birlikte cildiye polikliniği hizmetlerini sürdürmüşlerdir. Cildiye polikliniği 7142 hasta muayene edilmiş, bunlar arasında 60’ı cildiye servisine yatırılarak tedavi ve bakımları sağlanmıştır.
  • Alan çalışmalarında bu yıl ilk kez Diyarbakır ve Şanlıurfa’ya da gidilmiştir. Ayrıca Bingöl, Elazığ ve Ağrı illerinde de kontrol çalışmaları sürdürülmüştür. Bu illerde kayıtlı bulunan toplam 400 hastanın 351’i kontrol edilebilmiştir.

1996

  • Yıl içinde dispansere 387 lepralı hasta toplam olarak 480 kez başvuru yapmıştır. 185 hasta ise yatırılarak tedavi edilmiştirler.
  • Cildiye polikliniğinde 7217 hasta muayene edilmiş, bunlar arasından 25’i cildiye servisine yatırılarak tedavi ve bakımları südürülmüştür.
  • Personel yetersizliği yüzünden yıl içinde cildiye servisi kapatılmak zorunda kalınmıştır.
  • Bu yıl yapılan alan çalışmalarında Mardin, Batman ve Şırnak illerine gidilmiştir. Böylelikle tüm ülkede bulunan 80 ilin 78’ine ulaşılmıştır.

1996

1997

  • Dr. Reyhan Tayan, Dr. Rezzan Er ve Sağ. Mem. Başaran Dal tarafından verilen dispanser hizmetlerinde yıl içinde dispansere 366 lepralı hasta toplam olarak 652 kez başvurmuştur.
  • Cildiye polikliniğinde ise 8421 hasta muayene edilmiştir.
  • Daha önce gidilemeyen Hakkari ilinde alan çalışması yapılmıştır. Yine daha önce gidilemeyen Tunceli ilinde ise ilçelerin merkez sağlık ocakları aracılığıyla bir çalışma gerçekleştirilmiştir.
  • Ülkenin bütün illerinde hedeflenen kontrol çalışmaları 2000 yılına varmadan tamamlanmıştır.
*Cüzzamla Savaş Derneği'nin Tarihçesi "Merhaba Yaşamak" Türkiye'e Cüzzamla Savaşın Dünü-Bugünü-Yarını dergisinde yayınlanan  Dr. Mustafa Sütlaş'ın makalesi "Cüzzamla Savaş Derneği Tarihinden Kısa Notlar"dan alıntı yapılarak oluşturulmuştur.